Erida Siqeca Petriti
PËSHPËRITJA E ERËS
Tregim
Xhoana iu afrua portës së shtëpisë së braktisur, o të paktën asaj që kishte ngelur prej saj dhe e pushtoi një ndjesi ëmbëlsie. Kishte kohë që nuk kish shkelur në atë vend, por kujtimet ishin të gjalla.
U kthye mbrapsh në kohë , në fëmijërinë e largët, pikërisht në periudhën kur ishte ndërtuar shtëpia, gati 35 vjet më parë. Kujtoi si ishte ngritur nga të afërmit , burra me të tjera profesione, të cilët nevoja, në atë rast, i bëri arkitektë, inxhinierë, topografë, por edhe punëtorë e muratorë… edhe pse pa asnjë studim a përvojë në atë fushë, dhe buzëqeshi me krenari.
Burra të kulturës dhe idealeve të larta, pra armiq të betuar të diktaturës.
Regjimi tiranik i kishte privuar nga gjithë ç’kishin: shtëpi, punë, mall, pasuri dhe i kish degdisur në atë fshat të humbur, vetëm me rrobat që kishin në trup.
Stalla ishte ajo që diktatura u kishte dhënë për banesë. Vetëm forca e
shpirtit dhe solidariteti me njëri-tjetrin kishte bërë të mundur të rifillonim përsëri edhe pse me shumë vështirësi.
Iu kujtua kur hodhën themelet: ishte verë dhe bënte vapë.
Shtëpia duhej të ndërtohej në verë, përndryshe uji mund të infiltronte duke rrezikuar rrëzimin . Kështu i kishte shpjeguar i ati.
Mendoi për ata njerëz që kishin ndihmuar në ndërtimin e saj , shumica e të cilëve tashmë kishin vdekur. Nga malli sytë iu mbushën me lotë.
Vinin për të ndihmuar pas punës në kooperativë, me qëllim që ta përfundonin para se të fillonte
dimri.
Pasi hodhën themelet, duhej të ngrinin muret, por ishin pa tulla dhe
s’ kishin as lekë. Tani, pas 35 vitesh, mund të duket e pabesueshme,
një realizim i pamundur, por në atë kohë askush nuk e humbi toruan.
Në një lloj kutie katrore prej druri, një kallëp i ndarë në dy pjesë,
duke përzier baltë me rërë dhe ujë dhe duke e punuar derisa të bëhej një si brumë i fortë, i dhanë formë tullave të freskëta.
Një ditë prej ditësh kutitë ishin bërë disa, aty rreth njëzetë, atëherë edhe Xhoana kishte filluar të jepte një dorë.
Të rriturit mbushnin kallëpet, dhe ajo me disa kushërinj më të mëdhenj, i merrnin dhe i zbraznin, për t’i lënë të thaheshin në diell.
I quanin plitharë, një emër qesharak që në atë kohë e bënte të qeshte…
Kishin përgatitur shumë, shumë fare dhe më pas, kur ishin të thata, kishin
filluar t’i përdornin për muret.
Pak nga pak shtëpia mori formë. Sa herë që kthehej nga shkolla shihte
muret gjithnjë e më të larta, derisa një ditë i gjeti sipër edhe çatinë.
Çfarë lumturie atë ditë! Kërcente e gëzuar, gjithandej. Më në fund do të kishte dhomën e saj. Shkuan të banonin kur ishte akoma e pambaruar. Nuk kishte suva nëpër mure. Në tavan dukeshin trarët e drurit që e tmerronin. I ati i kishte shpjeguar që për atë dimër do rrinin ashtu, por jo përgjithmonë pasi ai vetë do përkujdesej që të sistemonte çdo gjë dhe shtëpia e tyre e ëndrrave do ishte perfekte.

Xhoanës iu kujtua që të gjithë afërmit(përfshi xhaxhain, dajat dhe xhaxhallarët e të atit) erdhën edhe nja dy herë të tjera për të mbuluar trarët dhe punuan derisa arritën në bërjen e një tavani krejtësisht të sheshtë.
E në fund, i ati, pas pune, filloi të suvatonte muret duke i lëmuar me kujdes të madh me një mjet që quhej mistri. Më parë mbaronte një mur, pastaj një tjetër e një tjetër akoma.
Në fillim dhomën e gjumit të prindërve, ku flinte dhe ajo ngaqë kishte frikë të rrinte vetëm, pastaj kuzhinën, korridorin, dhe në fund dhomën e saj të gjumit.
Më pas e ëma kishte filluar të lyente me gëlqere muret, por iu deshën shumë duar dhe mund para se të bëheshin të bardhë si bora.
I ati kishte punuar shumë dhe pandërprerje gjatë dimrit e megjithatë puna në atë shtëpi nuk kishte të mbaruar.
Verën tjetër e kishte radhën dyshemeja. Deri në atë moment e ëma e kishte rregulluar duke mbledhur bajga lopësh dhe baltë me të cilën krijonte një lloj përzierje dhe lyente komplet sheshin.
Xhoanës i vinte vështirë, por e ëma që ishte një grua praktike i kishte thënë që derisa ta shtronin me çimento, ajo ishte e vetmja zgjidhje.
Dhe në fakt kështu ndodhi. Verën e ardhshme, kur çdo gjë thahej shpejt nga nxehtësia, shtëpia u mbush prapë me të afërm që filluan të përgatisnin çimenton për ta shtruar në dyshemenë prej dheu.
Ajo u ndje me të vërtetë e lumtur.
Kështu mendonte aty përballë rrënojave ndërsa faqet e albumit të kujtimeve po shfletoheshin njëra pas tjetrës derisa e shpunë në adoleshencë, tek dashuria e saj e parë. Ai ishte djali i komshisë. Luanin gjithmonë bashkë, qëkur ishin të vegjël por u frekuentuan me më shumë intensitet kur u rritën disi.
E ëma ia kishte ndaluar ta takonte. I kishte thënë:
“Xhoana ti nuk je më vajzë e vogël dhe as fëmija e dikurshme. Tashmë je një zonjushë dhe zonjushat e mira nuk shkojnë të luajnë hapa- dollapa me djemtë. Tani e tutje duhet të rrish në shtëpi, të ndihmosh me punët, të gatuash, të qendisësh. Kjo është ajo çka duhet të bëjë një vajzë e moshës tënde.”
Xhoana kishte pohuar me kokë, por brenda vetes e dinte që nuk do bindej.
I dukej absurde ajo që e ëma i kërkonte.
Si mund të hiqte dorë nga Miri? E dinte nëna e vet çfarë rrahjeje zemre ai i provokonte, sa drithërima?
Kur prindërit të shkonin në punë, si çdo ditë dhe pasi të mbaronte shpejt e shpejt detyrimet e saj, do të ishte e lirë.
Për të vrarë mërzinë do ftonte Mirin t’i bënte shoqëri. Asnjëherë s’kishte shkuar tek shtëpia e tij. Nuk i pëlqente.
Miri do vinte menjëherë. S’do t’ia bënte fjalën dysh. Si mashkull që ishte, nuk kishte punë për të bërë.
Në një nga këto takime ndodhi ajo së cilës e ëma i trembej.
U dogj ndërsa gatuante në stufën me dru. Miri, i shqetësuar, shkoi
ta ndihmonte.
Ishte ai çasti që, më në fund, gjeti kurajon t’i thoshte:
“Shiko se, sipas mamit tim, ti nuk duhet të jesh këtu dhe unë nuk duhet të të takoj më!”
Po e vështronte drejt në sy, ku i lexoi zhgënjimin.
I erdhi keq dhe e puthi në faqe, pastaj, si të mos kish ndodhur gjë, vazhdoi:
“Nuk kam ndërmend t’i bindem. Rri i qetë. Prindërit e mi nuk mund të na shohin. Janë gjithmonë në punë.”
Miri iu afrua, i largoi nga sytë një tufë flokësh dhe me të prasmen e dorës i përkëdheli butësisht fytyrën.
Xhoana mbylli sytë dhe psherëtiu.
Me gishtin tregues i vizatoi konturet e buzëve.
Ajo hapi pak gojën dhe ia puthi lehtë.
Ishte hera e parë që e kalonin atë kufi, por asnjë prej të dyve nuk u çudit dhe as u tremb. Dukej një fat i paracaktuar qysh se kishin lindur.
Buzët e tyre u prekën ëmbël, ndërsa krahët e tij të fortë i pushtuan trupin e hollë, akoma të paformuar. E shtrëngoi lehtë, sikur të kishte frikë mos e lëndonte. Iu fërkua me trupin e vet, por pa i hequr rrobat nga trupi i saj.
U shijuan kështu herën e parë. Dhe ky ishte veç fillimi.
Ndërsa mendonte, ndjeu të fryjë pas shpine.
Një fllad i lehtë e mbështolli të gjithën. Mbylli sytë dhe vari kokën pas. Ishte era që e shpinte në të shkuarën, që i bënte të ndjente aromën e fëmijërisë, parfumin e shtëpisë, të orendive, të njerëzve. Aromën e Mirit…
Po, midis të tjerave e ndjeu dhe atë, të pagabueshëm, unik.
Flladi u bë puhizë e lehtë pas veshit të saj, një frymëmarrje e ngrohtë dhe delikate, një pëshpëritje.
Iu duk të dëgjonte një zë që thërriste emrin e saj.
Një zë i njohur që e bëri të kthehej vrullshëm, e frikësuar, për t’u ndeshur me një buzëqeshje, një buzëqeshje që i ngriti zemrën peshë.
“Miriii!” Thirri fort. “Çfarë bën ti këtu? Kujtova se kishe ikur si pjesa më e madhe e njerëzve në këtë fshat të humbur.”
“Të prisja. Ka vite që të pres çdo ditë. Gjithmonë kam besuar se do të vinte koha të ktheheshe.”
U përqafuan me dashuri. Kishte 30 vjet që nuk shiheshin.
Ajo, në vit të dytë të shkollës së mesme, ishte trasferuar në një qytet tjetër. Më vonë prindërit kishin emigruar jashtë shtetit dhe e kishin marrë me vete.
Nuk kishte pasur mundësi të shkonte ta takonte, ta shikonte.
“Sa më kishte marrë malli! Sa e lumtur jam që të shoh përsëri!” I tha duke e përqafuar.
“Mos më pyet!” Iu përgjigj Miri duke e puthur dhe marrë erë.
“Pa dale të të shoh pak? Ngjan shumë i ri… duket sikur koha për ty ka ndalur rrjedhën. Më thuaj sekretin!”
Miri i buzëqeshi duke ngritur supet, por nuk foli.
Në vend të përgjigjes, i tha:
“Pse nuk hyjmë brenda?”
“Vetëm kisha pak frikë. Thonë se shtëpitë e braktisura janë të banuara prej fantazmave… e di?”
“Frikë prej fantazmave? E përse? Nëse kanë qenë njerëz që të kanë dashur dhe i ke dashur, nuk do të të bënin kurrë keq.
Pastaj jam unë që të mbroj.” Iu përgjigj duke i vënë krahun shpatullave. Xhoana u mbështet tek trupi i tij dhe bashkë u drejtuan tek hyrja.
Sapo kaluan derën, ndjeu sërish atë fluks ajri të ftohtë të vinte nga brenda.
E trembur, u kthye nga miku i vjetër. Shikimi i tij i qetë, qetësoi edhe atë.
Më pas nguliti vështrimin përreth.
Muret, për të cilët ishte bërë aq sakrificë, ishin rrënuar, kishin rënë më shumë se gjysma.

Çatia pothuajse nuk ekzistonte. Nga porta e oborrit nuk arrije dot të perceptoje gjithë shkatërrimin por, kur hyje brenda, kuptoje mirë cfarë kishte ndodhur.
Me Mirin përshkroi çdo dhomë, duke e quajtur në emër: këtu gjendej korridori që kishte funksionin edhe të sallonit, këtu dhoma e prindërve, kjo ishte kuzhina dhe më në fund … ja.. dhoma ime!
Ishte çdo gjë bosh. Kishte vetëm mbeturina, por midis atyre rrënojave, ajo, o ndoshta të dy, kujtuan çastet e nxehta intime të kaluara së bashku.
Xhoana i kërkoi një puthje. Miri ia plotësoi dëshirën.
Pasi spostoi disa rrënoja, Miri hoqi rrobat, i palosi duke bërë një dyshek të vogël, të cilin e vuri përtokë. Ajo e vështroi e habitur, pa nxjerrë zë.
Atëherë ai e mbështeti butësisht në atë shtrat, filloi t’i puthte buzët e bukura, t’ia hante lehtë me kafshime të vogla, e më pas i kërkoi të mbyllte sytë.
Xhoana ndjeu që po e zhvishte, rrobat filluan t’i rrëshqisnin në trup gati pa e prekur. Dukej sikur ishte era që po ia hiqte.
Ajo erë misterioze dhe sensuale që i përkëdhelte lëkurën dhe e mbushte me drithërima të paprovuara kurrë më parë.
Ndjeu që po i puthte gushën. Miri nuk po nxitohej. Po e shijonte lehtë, duke i rritur dëshirën.
Kishte të njëjtën drojtje delikate si dikur adoleshentë edhe pse tani ishte burrë, me goxha trup.
Xhoana ishte e padurueshme. Lëvizte pareshtur. Mezi priste të përjetonte çastet që i kishin dhuruar njëri-tjetrit dikur dhe që për vite me radhë kishte ëndërruar.
“Më çmende!” I pëshpëriti.
Miri vetëm sa e prekte lehtë, gati as peshën e tij nuk e ndjente mbi trupin e saj e megjithatë ia ndiente praninë, të gjallë dhe pulsuese.
E përqafonte, e puthte, e shtrëngonte Mirin sikur të donte të sigurohej që ai ishte aty, me të, dhe që do ishin sërish së bashku, si dikur, përgjithmonë.
Çdo herë që e prekte, ndiente me drithërimë atë ajrin e freskët që i përkëdhelte lëkurën.
Çdo herë që e merrte dhe e rrotullonte, ndiente që e ngrinte me lehtësi, pa asnjë sforcim, në krahët e tij të fortë.
I ngjante sikur fluturonte.
Miri lëvizte butë, si për të mbushur boshllëkun e gjithë atyre viteve të humbura.
Xhoana ndihej si në një tjetër dimension. Derisa të lodhur, u braktisën, me këmbë në tokë pasi fluturuan në ajër, ajo mbi të, ai mbi rroba, në mes të rrënojave.
“Ishte kaq bukur, si në një ëndërr” I tha Xhoana ndërsa qetësonte gulçet në kraharorin e tij. “Si dikur por njëmijë herë më intensiv.”
“Premtomë që nuk do të më harrosh kurrë!” I tha ai ndërsa luante me flokët e saj.
“Si mund t’a bëj këtë?” Iu përgjigj. “Ke qenë dashuria ime e parë, aventura ime e parë, je ura ime me të shkuarën.”
U ngritën. Xhoana filloi të vishej.
“Më duhet të shkoj,” I tha ajo “më presin. Po munda, do vij sërish pasdite.”
Miri buzëqeshi me një ngërdheshje të hidhur. E puthi përsëri, një tjetër herë, para se të ndaheshin përfundimisht.
Ndërsa largohej Xhoana ktheu kokën pas, por prej Mirit s’kishte gjurmë.
“U zhduk që të mos e shihja të qante.” Mendoi “gjithmonë kështu ka qenë. Që i vogël donte të dukej i fortë.”
Xhoana,”- I thirri taksisti që e shoqëronte dhe që e priste në rrugën kryesore. “e mbarove këtë udhëtim nëpër kujtime? Mund të hamë drekën tani dhe të kthehemi në shtëpi?”

“Ja edhe pak!” Iu përgjigj “më lejo të shkoj një çast tek këto varrezat e vogla, të përshëndes të afërmit e mi.”
Mblodhi disa lule fushe për t’i vendosur tek varri i secilit, krenare për prejardhjen e saj nga këta njerëz fisnikë.
Hyri në majë të gishtave, si për të mos i shqetësuar në gjumin e përjetshëm.
Në dalje, në të majtën e saj, në një vend pak më të ngritur, një qivur ndryshe nga të tjerët i tërhoqi vëmendjen.
U afrua për të parë kujt i përkiste. Njohu foton. Lexoi emrin:
MIRI B.
DATA E LINDJES
DATA E VDEKJES.
Llogariti vitet që kishte jetuar. Ishin vetëm njëzetë e tetë. Qau mbi mermerin e ftohtë. Përkëdheli foton. Dukej sikur i buzëqeshte. Me zor kapërceu lëmshin që i ishte mbledhur në fyt dhe gjeti forcën për të folur:
“Hoqe dorë nga gjumi për të më pritur. Tani, më në fund, mund të prehesh i qetë.
Lamtumirë Miri e faleminderit.”
Pëshpëriti mes lotësh këto fjalë, mbështeti mbi varr lulet e fundit dhe u largua.

(Tregim i shkëputur nga libri im i dytë
“Riflessa in uno specchio rotto=Reflektuar në një pasqyrë të thyer)