Përshtati dhe përgatiti nga suedishtja: Gladiola Jorbus

Telefonat celularë: Disavantazhet dhe rrugët për përmirësim

Telefonat celularë kanë shumë përparësi, por kanë edhe disa disavantazhe për të cilat duhet të keni parasysh. Këtu janë disa nga disavantazhet më të zakonshme të telefonave celularë sot: Shqetësimet shëndetësore: Telefonat celularë lëshojnë një lloj rrezatimi të quajtur rrezatim me radiofrekuencë (RF), i cili mund të jetë i dëmshëm për shëndetin e njeriut nëse ekspozohet ndaj tij për një kohë të gjatë ose shumë shpesh. Disa studime sugjerojnë se rrezatimi RF mund të rrisë rrezikun e kancerit, dhimbjeve të kokës, çrregullimeve të gjumit dhe sëmundjeve të tjera. Shpërqëndrimi: Telefonat celularë mund të jenë burim shpërqendrimi dhe stresi, veçanërisht kur përdoren së tepërmi ose në vende të papërshtatshme. Për shembull, telefonat celularë mund të ndërhyjnë Lëndët e para: Telefonat celularë përmbajnë shumë metale dhe minerale të ndryshme që nxirren në miniera, shpesh në kushte të këqija pune dhe me një ndikim të madh mjedisor. Disa nga këto materiale janë të rralla dhe të fundme, që do të thotë se ato mund të mbarojnë në të ardhmen. Nevojiten mbi 60 elemente nga tabela e Mendelejevit.
Prodhimi: Telefonat celularë prodhohen në fabrika që përdorin shumë energji, ujë dhe kimikate. Prodhimi shkakton emetime të dioksidit të karbonit dhe gazeve të tjera serrë, si dhe mbetjeve dhe ndotjes. Ai gjithashtu ndodh në vende me paga të ulëta, orë të gjata pune dhe të drejta të mohuara të punës.
Përdorimi: Telefonat celularë kërkojnë energji elektrike për të karikuar dhe për të komunikuar me rrjetet dhe internetin. Prodhimi i energjisë elektrike mund të jetë pak a shumë i qëndrueshëm në varësi të burimeve të energjisë së përdorur. Telefonat celularë gjithashtu mund të lëshojnë rrezatim që mund të jetë i dëmshëm për shëndetin. Për më tepër, telefonat celularë mund të jenë një burim shpërqendrimi dhe stresi, si dhe të ndikojnë në marrëdhëniet shoqërore dhe mirëqenien e dikujt. Riciklimi: Telefonat celularë kanë një jetëgjatësi të kufizuar dhe shpesh zëvendësohen para se të ndalojnë së punuari. Kjo çon në një sasi të madhe skrap elektronik që përmban substanca të rrezikshme që mund të rrjedhin në natyrë dhe të dëmtojnë njerëzit dhe kafshët. Riciklimi i telefonave celularë mund të kursejë energji dhe burime, si dhe të reduktojë emetimet dhe mbetjet. Por gjithashtu kërkon që telefonat celularë të mblidhen, të renditen dhe të përpunohen në mënyrë të sigurt dhe efikase. Por mund të ketë edhe efekte negative në mjedis dhe kulturë, si ndotja, erozioni, mbetjet dhe shfrytëzimi.
Litiumi: Litiumi është një material i kërkuar për prodhimin e baterive dhe
pajisjeve elektronike, i cili mund të ndihmojë në reduktimin e emetimeve të
gazeve serrë dhe promovimin e energjisë së rinovueshme. Por nxjerrja e litiumit mund të ketë edhe efekte negative në mjedis dhe shoqëri, si mungesa e ujit, ndotja, konfliktet dhe pabarazia. Prandaj është e rëndësishme që nxjerrja të jetë e qëndrueshme dhe e drejtë dhe të merren parasysh interesat dhe nevojat lokale. Një ekran i thyer nuk është fundi i botës. A ia vlen të zhduket nga faqja e dheut ky peizazh për shkak të baterive të celularëve? ‘’Bukuri e bardhë dhe e pastër aq sa mund të kaplojë syri’’.
El Salar de Uyuni në Bolivi është kriporja më e madhe në botë. Ajo njihet për
peizazhin e saj të bukur dhe unik, i cili tërheq shumë turistë çdo vit. Gjithashtu, aty ka rezerva të mëdha të litiumit, i cili është një material i rëndësishëm për bateritë dhe elektronikën.
Objektivi VIII i qëllimeve globale synon të promovojë punën e denjë dhe
rritjen ekonomike në mbarë botën. Kjo përfshin krijimin e më shumë vendeve të punës, përmirësimin e mjedisit të punës dhe rritjen e produktivitetit.
Objektivi XII i qëllimeve globale synon të promovojë konsumin dhe prodhimin e qëndrueshëm në mbarë botën. Kjo përfshin reduktimin. Salar de Uyuni në Bolivi është shtëpia e shumë llojeve të ndryshme të kafshëve, duke përfshirë flamingot. Ka tri lloje të ndryshme flamingosh që jetojnë në zonë: flamingo e Jamesit, flamingo e Andeve dhe flamingo kiliane. Këta zogj të bukur mund të shihen në Laguna Kolorada, që ofron një habitat unik për tre nga gjashtë llojet e flamingove në botë. Kafshët e tjera që mund ti shihni gjatë një dite janë macet e Andeve, zogjtë etj. Megjithatë, ka mënyra për ti përmirësuar këto sfida dhe për të minimizuar ndikimet negative si psh.:
Përdorimi i kufjeve për të zvogëluar ekspozimin ndaj rrezatimit RF. Kufizimi i përdorimit: Vendosni kohë të caktuara pa telefon, për të shmangur
përdorimin e tepruar. Shmangia e gjumit pranë telefonit: Mos mbani telefonin pranë kokës gjatë natës.
Riciklimi elektronik: Sigurohuni që telefonat e vjetër të dorëzohen në qendra
riciklimi përkatëse. Blerja e telefonave me standarde mjedisore: Mbështetni markat që angazhohen për prodhim të qëndrueshëm dhe etik.
Inkurajimi i ripërdorimit: Zgjasni jetën e telefonit duke mirëmbajtur pajisjen
dhe duke riparuar pjesë të dëmtuara. Mbështetje për kompanitë etike: Zgjidhni produkte nga kompani që respektojnë punëtorët dhe të drejtat e tyre. Edukimi publik: Ndërgjegjësoni njerëzit për ndikimet sociale dhe mjedisore të nxjerrjes së materialeve si litiumi. Investimi në teknologji të reja: Promovimi i kërkimit për bateri dhe pajisje më të qëndrueshme.
Shembulli i Bolivisë: Salar de Uyuni Rezervat e litiumit të Salar de Uyuni janë një shembull i rëndësishëm. Ndërmarrjet dhe qeveritë mund të punojnë së bashku për nxjerrje të përgjegjshme që minimizon ndikimet ekologjike dhe ruan peizazhin unik të zonës, duke respektuar biodiversitetin, si flamingot dhe habitatet e tjera lokale.